JAPONLARIN BAŞARI SIRRI: 5S KURALI

Sevgili dost, bugün sana basit bir yöntem ile hayatını nasıl daha düzenli, verimli ve huzurlu hale getirebileceğinden bahsedceğim. Japonları bilirsin… Eğitim, iş ve özel hayatlarında çok başarılıdırlar. Elbette bu başarılarını da belirli bir disipline borçlular. Bu disiplinlerden biri de 5S kuralıdır. II. Dünya Savaşı’ndan büyük bir yıkım ile çıkan Japonların ayağa kalkmasında, ülkenin yeniden inşa sürecinde büyük rolü olan bir disiplindir 5S kuralı. Japon sanayiciler, 5S kuralının organizasyonel iklimi hızla iyileştirdiğini ve üretkenliği artırdığını fark ederek bu yöntemi diğer sektörlerde de kullanmaya başladılar. Bugün dünya çapındaki işletmeler tarafından da yaygın olarak kullanılıyor. Çünkü uygulaması son derece basit ve sonuçları bir o kadar büyük.

Bu arada 5S yönteminin kökeni, Toyota Motor Corporation’ın üretim sistemi olan Toyota Üretim Sistemi (TPS) ile ilişkilidir. TPS, 1950’lerde başta Taiichi Ohno ve diğer Toyota mühendisleri tarafından geliştirilen ve “Yalın Üretim” olarak isimlendirilen bir sistem. TPS’in temel ilkelerinden biri, israfı (muda) ortadan kaldırarak üretim süreçlerini sürekli olarak iyileştirmekti. Yani bir bakıma gerekli ve gereksiz olanı birbirinden ayırmak ile başlamıştı süreç. Mühendisler, bu süreçlerin bir parçası olarak, iş yerlerinin düzenli ve temiz tutulması, israfın azaltılması ve verimliliğin artırılmasını hedeflemişlerdi. İşte 5S yöntemi de bu hedeflere ulaşmak için kullanılan araçlardan biri olarak ortaya çıktı ve sonra muhteşem etkilenden ötürü hızlıca benimsendi. Tabi bunu sadece iş hayatını değil, özel hayatını düzenli, huzurlu ve mutlu hale getirmek için de kullanabilirsin. Birazdan bunlardan bahsediyor olacağım. Önce kısaca ne olduğuna bir bakalım.

5S’in adı ve adımları, Japonca kelimelerden geliyor ve bu kelimeler süreçlerin her birini tanımlıyor:

1. Seiri (整理) – Sınıflandırma: Gereksiz eşyaların ayrılması ve iş yerinden uzaklaştırılması.
2. Seiton (整頓) – Düzenleme: Gerekli olan eşyaların düzenlenmesi ve kolayca erişilebilir hale getirilmesi.
3. Seiso (清掃) – Temizlik: İş yerinin temizlenmesi ve temiz tutulması.
4. Seiketsu (清潔) – Standartlaştırma: Temizlik ve düzenleme işlemlerinin standartlaştırılması.
5. Shitsuke (躾) – Disiplin: Bu işlemlerin sürekli ve disiplinli bir şekilde uygulanması.

Peki, şimdi bu uygulaması çok kolay ama sonuçları muhteşem yöntemi hayatına nasıl entegre edebileceğine bakalım mı?

1. Seiri (Sınıflandırma)

Gereksiz Eşyalardan Kurtul

Günlük hayatta, sadece eşyalar için değil her şey için düşünebilirsin. Yaşamında kalabalık yapan ya da sana fayda vermeyen neler var? Bir düşün lütfen, şimdi yazmaya başlayabilirsin. Göymediğin kıyafetlerin, görmek istemediğin insanlar, evinde fazlalık yapan eşyaların ve en önemlisi zamanını dolduran faydasız şeyler… Onlardan kurtulduğunda hafiflemiş hissedeceksin çünkü hayatındaki herşeyin senin üzerinden etkili olan bir enerjisi vardır.

Yani Seiri adımı, gereksiz olanları belirleyip bunlardan kurtulmayı teşvik ediyor. Dolaplarını, çekmecelerini, çalışma masanı, mutfağını gözden geçir. Kullanmadığın, ihtiyacın olmayan veya sana artık mutluluk vermeyen eşyaları ayır ve bağışla. Ya da geri dönüştürülmesini sağla. veya atın.

Örnek: Dolabını aç ve son bir yıldır giymediğin kıyafetleri ayır. Bunları bağışlayarak hem dolabında yer aç hem de başkalarına yardımcı olmanın mutluluğunu yaşa.

2. Seiton (Düzenleme)

Eşyalarını Düzenle ve Yerleşimlerini İyileştir

Seiton, gerekli eşyaların düzenli bir şekilde yerleştirilmesini ve kolayca erişilebilir olmasını sağlar. Bu, günlük hayatını daha akıcı hale getirir ve gereksiz zaman kaybını önler. Her eşyanın belirli bir yeri olmalı ve kullanılmadığı zaman da oraya konulmalı. Yani sırada sana kalan eşyalarını, arkadaşlarını bekleyen işlerini tam da olması gerektikleri yerlere yerleştirmek var. Bu sayede hem sadeleşecek hem de zihnini rahatlatacaksın.

Örnek: Mutfak tezgahını düzenle. Sık kullandığın mutfak aletlerini ve malzemeleri kolayca erişebileceğin yerlere yerleştir. Baharatlarını alfabetik sıraya koy, bu sayede aradığını kolayca bulabilirsin. Çalışma odana bak ve aynı işlemleri orada da uygula.

3. Seiso (Temizlik)

Temizlik Alışkanlıkları Edin

Seiso adımı, yaşam alanının temiz tutulmasını teşvik ediyor. Düzenli temizlik yaparak hem fiziksel hem de zihinsel olarak daha sağlıklı bir ortam oluşturabilirsin. Bu arada temizlik, sadece yüzeyleri temizlemekle kalmaz, aynı zamanda düzeni korumana da yardımcı olur. Bu sayede verimliliğini artırmış olursun. Verimliliğinin artması, pozitif momentum döngüsü sağlar. yani verimliliğin arttıkça daha çok çalışmak ve kaliteli iş üretip kaliteli zaman geçirme konusunda istekli olursun.

Örnek: Her akşam yatmadan önce hızlı bir temizlik yap. Masanı topla, mutfak tezgahını sil ve bulaşıkları makineye yerleştir. Böylece güne temiz ve düzenli bir ortamda başlayabilirsin. Ve bunun vereceği enerjiyi deneyimlemelisin.

4. Seiketsu (Standartlaştırma)

Düzen ve Temizliği Standartlaştırın

Seiketsu, temizlik ve düzenleme alışkanlıklarının standart hale getirilmesini sağlar. Bu, bu alışkanlıkların günlük rutininin bir parçası haline gelmesini sağlar. Belirli zamanlarda temizlik ve düzenleme yapmak, yaşam alanının sürekli olarak düzenli kalmasını sağlar. Kısacası bu yaptıklarını birk standarda bağlayacak olursan artık hayallerindeki hayatı inşa etmen çok kolaylaşır. Çünkü ne iş yaparlarsa yapsınlar tüm başarılı insanların ortak noktası, faydalı alışkanlıklarının olması ve hayatlarında her açıdan bir kalite standardının bulunmasıdır.

Örnek: Haftalık bir temizlik planı oluştur. Örneğin, pazartesi günlerini mutfak, çarşamba günlerini banyo ve cumartesi günlerini genel bir ev temizliği için planla. Tabi diğer işlerin için de aynı şeyi yapmalısın. Gereksiz işleri ayıkladığın için kalanlar tamamen senin başarı ve mutluluğuna hizmet ediyor. Onları da bir takvime yazarak uygulamayı kolaylaştırabilirsin.

5. Shitsuke (Disiplin)

Disiplinli Olun ve Alışkanlıklarınızı Sürdürün

Shitsuke, bu alışkanlıkların sürekliliğini ve disiplinli bir şekilde uygulanmasını sağlıyor. Disiplin, işin ciddiyetini kavramak aslında. Yani bu aşamada tüm 5S adımlarının etkin bir şekilde uygulanmasını ve devamlılığını sağlamış oluyorsun. İlk dört maddede belirli bir süre sabreder ve istikrar sağlarsan bilinçli olarak yaptığın bu aktiviteler, bilinçaltı seviyeye inerek alışkanlığa dönüşür. Ve tüm iyi alışkanlıklar gibi, hayatını üst seviyeye çıkarır.

Örnek: Her gün aynı saatte düzen ve temizlik rutinini uygula. Örneğin, sabahları yataktan kalktıktan sonra yatağını toplamak, güne düzenli başlamak için basit ama çok etkili bir adımdır. Hatta üzerine kitap bile yazılacak kadar etkili Eğer okumadıysan kesinlikle tavsiye ederim.

En sevdiklerimden Willam James şöyle diyordu:

“Benim yaşamım, ilgilenmeyi kabul ettiğim yaşantıdır. Ve sadece benim farkına vardığım parçalar zihnimi şekillendirir. Seçici ilgiler olmazsa, yaşam tam anlamıyla bir kaosa dönüşür” Başka muhteşem bir sözü ise şöyle: “Bilgelik, neyi görmezden gelmen gerektiğini bilme sanatıdır”

Hemen şimdi başla, 5S kuralını hayatına entegre et ve değişimin keyfini çıkar. Sevgiyle kal

12 HAZİRAN’DA ÜCRETSİZ VEBİNARDA BULUŞALIM MI?